Page 226 - Sport oyinlari
P. 226

Darvozabondan  ancha  narida  dumalab  va  uchib  kelayotgan

           to‘plarni  ilib  olish  uchun  uchish  bosqichi  bo‘lgan  yiqilish
           qo‘llaniladi.  Dastlabki  bosqichda  darvozabon  uchib  kelayotgan

           tomonga  tezda  bitta  yo  ikkita  juftlama  yoki  chalishtirma  qadam
           tashlaydi.  Bunday  paytda  qaysi  harakatlanish  usulini  tanlash  va
           undan         foydalanish          darvozabonning              hosil       qilgan       shaxsiy

           ko‘nikmalariga  bog‘liq.  Depsinishga  tayyorlanish  gavdani  oldinga
           engashtirib,  og‘irlik  markazi  o‘qini  tayanch  sathidan  chetga
           chiqarishdan  boshlanadi.  To‘p  kelayotgan  tomonga  yaqin  oyoqda

           depsiniladi. Qo‘llar to‘p tomonga keskin uzatiladi. Ularning harakati
           va  ikkinchi  oyoqning  silkib  bukilishi  depsinish  kuchi  oshi-shiga
           yordam  beradi.  Depsinish  burchagining  qanday  bo‘lishi  to‘pning

           uchish balandligiga bog‘liq. Baland kelayotgan to‘plarni ilib olishda
           yuqorilab  yon  tomonga,  o‘rtacha  balandlikda  kelayotganlarini

           ilishda esa yon tomonga depsinib chiqiladi.
                Dumalab  kelayotgan  va  past  uchib  kelayotgan  to‘plarni  ilib
           olishda  gavda  ko‘proq  engashadi,  depsinuvchi  oyoq  Yana  ham
           chuqurroq bukiladi, darvozabonning uchish trayektoriyasi past, yer

           bilan parallel bo‘ladi. To‘p darvozabonning uchish bosqichida ilib
           olinadi. To‘p qo‘lga kiritilganidan keyin g‘ujanak bo‘linadi, bu old-

           orqa o‘qi atrofida olg‘a tomon aylanishga olib keladi. Tortish kuchi
           tahsirida quyidagi tartibda yerga tushiladi: oldin bilak, keyin yelka,
           gavda va tosning yon qismlari, oyoqlar.


                                            To‘pni qaytarib yuborish
                To‘pni  ilib  olish  mumkin  bo‘lmagan  hollarda  to‘p  qaytarib

           yuboriladi.  Darvozabonning  darvozaga  ketayotgan  to‘p  yo‘lini
           to‘sishdagi,  to‘g‘ridan  g‘izillatib  uzatilgan  va  yuqoridan  uzatib
           tushirilgan  to‘plarni  olib  kolishdagi  harakatlari  to‘pni  qaytarib

           yuborishga kiradi. Bunda darvozabon to‘pni egallab olmaydi.
                To‘p  ikki  qo‘llab  ham,  bir  qo‘llab  ham  qaytarib  yuboriladi.

           Birinchi  usul  ishonchliroq,  chunki  bunda  to‘sib  koluvchi  sath
           kattaroq bo‘ladi. Biroq ikkinchi usul darvozabondan ancha naridan
           o‘tayotgan to‘plarni qaytarib yuborish imkonini beradi.

                To‘pni  bir  qo‘llab  yoki  ikki  qo‘llab  qaytarishda  dastlabki  va
           tayyorlov bosqichlaridagi harakatlar ko‘p jihatdan to‘pni yuqoridan
           va yondan ilib olishdagi harakatlarga o‘xshaydi. To‘pning harakat

           yo‘nalishi  va  trayektoriyasiga  moslab,  darvozabon  taranglashgan,

                                                           225
   221   222   223   224   225   226   227   228   229   230   231