Page 86 - Sport oyinlari
P. 86
bo‘lishi, to‘rni balandligi 243 sm (erkaklar uchun), hisob 15 ochkoga
yetganda o‘yinning bir bo‘limi yakunlanishi, to‘pni o‘yinga kiritish
– xullas, barcha o‘yin qoidalari zamonaviy voleybol o‘yini
qoidalariga o‘xshash edi. Shunga qaramay O‘zbekistonda voleybol
qoidalari 1924–25-yillarda hali ancha sodda bo‘lgan. O‘sha davrning
V.I.Perevoznikov degan sport ixlosmandining aytishicha, 1926-yilda
Toshkent shahridagi Chernishevskiy nomli maktab o‘qituvchisi
Moskvadan musobaqa qoidalari, voleybol to‘ri va to‘pini birinchi bor
keltirgan. 1927-yilning 26-aprelida esa aynan shu maktabning
voleybol to‘garagi jamoasi birinchi rasmiy musobaqa tashkil etib,
unda u yuksak mahorat ko‘rsatdi va musobaqa g‘olibi bo‘ldi. Mazkur
musobaqa voleybolni ommaviylashishi va shakllanishida katta
burilish kashf etdi. 1927-yilning yoz oylaridan birida voleybol
bo‘yicha Toshkent shahar birinchiligi o‘tkazilib, unda 9 ta voleybol
jamoasi ishtirok etdi. Chernishevskiy nomli maktab voleybol jamoasi
bu musobaqada ham g‘oliblikni qo‘ldan bermadi.
1927-yilda Toshkentda 6 ta voleybol maydonchasi mavjud bo‘lib,
ular Chernishevskiy va KIM nomli maktablarda, Mexanika
texnikumida (2 ta), «Metallist» sport to‘garagi qoshida va
Profintern yozgi sport klubida joylashgan edi.
1928-yilda Toshkentda kuzgi voleybol musobaqalari bo‘lib o‘tdi,
unda 10 ta erkaklar va 4 ta ayollar jamoalari qatnashgan edi. 1929-
yildan boshlab voleybol bo‘yicha Toshkent shahar birinchiligi
muntazam o‘tkazila boshladi.
1930-yillarda «Dinamo» ko‘ngilli sport jamiyatida voleybol
jamoalari tuzildi. Ilk bor tuzilgan «Dinamo» voleybol jamoasining
birinchi murabbiysi B.A.Voronsov O‘zbekistonda voleybolning
rivojlanishiga salmoqli hissa qo‘shdi. Shu bilan bir qatorda malakali
mutaxasislarni yetishmasligi, ayniqsa mahalliy millatga mansub
yo‘riqchi, murabbiy va tashkilotchilarni sanoqli bo‘lganligi
voleybolning uzoq viloyat va qishloqlarda quloch yozishiga halaqit
berib keldi.
Mehnatkashlarni, ayniqsa ayollarni jismoniy tarbiya va sportga,
jumladan, voleybolga jalb qilish maqsadida Toshkent shahar
Kengashi Toshkent mavze qo‘mitasi bilan birgalikda 1929-yil 25-
apreldan 15-maygacha Respublika miqyosida amaliy haftalik tashkil
qilgan edi. Mazkur tadbir sezilarli natijalar berdi. Jumladan,
joylarda jismoniy tarbiya va sport, aksariyat voleybol bilan
85